Saltar para: Post [1], Comentários [2], Pesquisa e Arquivos [3]

ALÉM GUADIANA

Associação Além Guadiana (língua e cultura portuguesas em Olivença): Antigo Terreiro de Santo António, 13. E-06100 OLIVENÇA (Badajoz) / alemguadiana@hotmail.com / alemguadiana.com

ALÉM GUADIANA

Associação Além Guadiana (língua e cultura portuguesas em Olivença): Antigo Terreiro de Santo António, 13. E-06100 OLIVENÇA (Badajoz) / alemguadiana@hotmail.com / alemguadiana.com

Contadôri

Flag Counter

Aldêas mirandesas

AG, 14.08.08

Encrontrê o seguinte em http://www.e-cultura.pt/DestaquesDisplay.aspx?ID=2122

 

 

Destaque 


CRÓNICAS EM MIRANDÊS
 

CRÓNICAS EM MIRANDÊS

O mirandês é uma língua astur-leonesa, que pertence ao grupo das línguas românicas. Durante séculos foi uma língua de transmissão oral, tendo sido dada a conhecer à comunidade científica e estudada pela primeira vez por José Leite de Vasconcelos, no fim do séc. XIX. Estima-se entre 7 e 10 mil o número actual de falantes, incluindo os que habitam no Concelho de Miranda do Douro, em três aldeias do Concelho de Vimioso e os i/emigrantes. Foi oficialmente reconhecida pela lei nº 7/99, de 29 de Janeiro, aprovada por unanimidade pela Assembleia da República.

Com o objectivo de contribuir para manter viva esta língua, o Centro Nacional de Cultura decidiu destacar semanalmente neste portal as crónicas em mirandês publicadas no jornal Público pelo Dr. Amadeu Ferreira, presidente da Associaçon de Lhéngua Mirandesa.


LA GAMETA

Ua gameta ye l que, an pertués, le cháman lentilha. Datrás, sembrában-las muito ne l praino mirandés, mas agora yá pouco mais do que alguns grupos de caçadores fázen por eilhas, yá que tierra de gametas fui siempre adbogada a perdizes. Nun era quemido que als mirandeses le gustasse, a nun ser robidas, quando yá íban bien granadas, mas antes de quedáren pasmadas. Sabie bien çcascá-le la baina acontra ls beiços i sorbé-le ls granicos, ua técnica que daprendiemos lhougo de pequerrixos.

Hai uns trés anhos para acá, Duarte Martins, porsor de mirandés, faç salir todos ls anhos ua rebista cun aquel nome, assi mesmo, La Gameta – Rebista de ls alunos de lhéngua i cultura mirandesa. Ye screbida pul porsor i puls sous alunos, zde la scuola purmaira até al 12º anho, i todos ls anhos fázen ua buona sembradura. Cun esse nome, la rebista ye assi cumo l ajuntar de muitos granicos andrento ua baina que ganha la forma dua rebista.

Yá son mais de cien ls alunos que nestes trés anhos ténen alhá screbido i a cada anho ten benido a melhorar i a angordar. De cada beç que la leio ben-me aquel oulor a gametas robidas que, de you garotico, me dában na alma. Miro i remiro pa ls nomes daqueilhes pequeinhos scritores i sinto bien cumo por eilhi passa la bida de la lhéngua mirandesa. Muitos deilhes yá nun daprendírun l mirandés an casa, anque ls pais lo fálen antre eilhes, mas solo na scuola i son eilhes que muita beç çfénden la lhéngua de ls pais, yá que a estes toda la bida le metírun andrento aqueilha eideia de que la sue lhéngua nun era para ser falada i screbida por giente sabida. Mas ye tamien cun estes alunos i cun einiciatibas cumo La Gameta que l mirandés stá a sufrir ua amportante reboluçon, na sue passaige de lhéngua oural a lhéngua screbida, de lhéngua camposina a lhéngua ourbana i moderna.

Bonda ler alguns testos para ber cumo la giente moça quier ua lhéngua renobada, que nun pare ne l tiempo. Pregunta Ana Teresa Santiago, aluna de l 10º anho: «Se l mirandés fusse ua pessona, colaba na tiesta un daqueilhes papelicos amarielhos cun cola por trás, que an anglés le cháman “post-it”, que tenerie scrito “lhéngua de ls labradores, lhéngua de l passado”... mas porquei? Tenerá l mirandés campo na sociadade d’agora?». I, lhougo apuis, Ana Teresa dá la repuosta: «Nun podemos deixar que la nuossa lhéngua mirandesa cuntine a ser ua rapaza que bibe nua aldé, que bai todos ls dies a la huorta i nunca trabalhou cun cumputador nien nunca fui a l’anternete a saber de cousas ou que nunca manda mensaiges pul telemoble pa las sues amigas... ten que ser ua lhéngua cun passado, i yá lo ten, mas tamien feita no persente, para que un die eilha chegue al feturo». Eiqui stá l camino que la lhéngua mirandesa ten benido a tomar, i esse ye l camino cierto. Todas estas pingas, se nun fúren capazes de fazer un riu ancho i lhargo, al menos que fórmen un rigueiro que nunca pare de correr por muita que seia la sequidade.

Amadeu Ferreira
amadeujf@gmail.com

[ Entidade Promotora]
Centro Nacional de Cultura
[ Website]
Imprimir Enviar a um Amigo RSS Voltar Topo

12 comentários

Comentar post